Kripto para piyasasında fiyatların ne yönde hareket edeceğini öngörmek kolay değildir. Piyasadaki fiyatların oldukça değişken olması kullanıcılara farklı stratejiler izlemelerine olanak sağlamaktadır. Kripto para piyasalarında yer alan birçok kullanıcı strateji belirlemede teknik analizden faydalanmaktadır. Bu nedenle bizler analiz yaparken bazı yardımcı yöntemler kullanırız. Böylelikle bir kripto paranın gelecekte yapacağı fiyat hareketlerini öngörebiliriz. Bu sayede artıp artmayacağı konusunda fiyat hareketliliğinin ne yönde olacağı bilgiye dayalı tahminlerde bulunabiliriz.
Teknik analiz kavramını duyunca ilk başta gözü korkanlar olmuş olabilir. Bu yazımızda sizlere kripto paralar üzerinde yapılan, bilmeyenler için kafa karıştırıcı gözüken teknik analiz kavramlarının üzerinde duracağız ve basit bir şekilde anlatacağız.
Teknik Analiz Tanımı
Teknik analiz, kripto para piyasasında yer alan coinlerin gerçek piyasa verileri kullanımı ile gerçekleştirilir. Teknik analiz temelde matematikten yararlanarak, geçmişte yaşanan hareketlerin ışığında gelecekte fiyatta yaşanacak hareketleri tahmin etmeye yarayan bir analiz yöntemidir. Birden çok teknik analiz yöntemi mevcuttur. Bizler bu yazıda sizlere en bilinen teknik analiz yöntemlerinden bahsedeceğiz.
Mum Grafikler
Kripto para piyasasında teknik analiz kullanan yatırımcıların en çok kullandıkları grafiklerden biridir. Mum grafiklerin tarihçesine baktığımızda 17. Yüzyılda Japonlar tarafından pirinç ticaretinde kullanılarak geliştirildiğini görmekteyiz. Günümüzde fiyatlarda yaşanan değişimleri analiz etmek için kullanılmaktalar. Tabi bizler bunu yaparken bazı verilere ihtiyacımız var. Bir mum grafiğinin oluşturulması için istenilen zaman diliminde oluşan açılış, en yüksek, en düşük ve kapanış seviyelerine ihtiyaç duyarız.
Mumlar piyasa hakkında istenilen zamana göre, bu zaman günlük, haftalık, aylık veya yıllık olabilir, detaylı bilgileri verir. Çoğunlukla pozitif bir hareket mum yeşil renkte gösterilirken, negatif bir hareket ise kırmızı renge gösterilmektedir. Mum grafikleri, fiyatlarda gerçekleşen hareketlerin boyutunu farklı renklerde göstermektedir. Mum grafikleri incelerken, oluşan uzun yeşil mumlar bir yükseliş trendinin işaretidir. Bunun anlamı piyasa fiyatının açılışı ve kapanışı arasındaki zamanda genellikle bir yükseliş olduğu ve kripto para alım işlemlerinin çok olduğudur. Uzun kırmızı mumlar ise bizlere bir düşüş trendini göstermektedir. Burada anlatılmak istenilen, kapanışta fiyatların açılışa göre daha düşük seviyede kaldığını göstermektedir. Bu durumdan yatırımcılar kripto varlıklarını sattığını anlayabiliriz. Genel bir anlam çıkartmak istersek, oluşan mumların uzun olanları fiyat hareketlerinin agresif bir yapıda gerçekleştiğini, tersine kısa mum gövdelerinin hafif fiyat değişimlerini göstermektedir.
Trend Çizgileri
Kripto para yatırımcılarının bilmesi ve öğrenmesi gereken teknik analizin en önemli unsurlarından biri de trend çizgileridir. Trend çizgileri, incelenen kripto paranın hareket yönünü gösterir. Tabi bunu yapabilmek için bazı analizlere ihtiyaç vardır. Volatilitenin yüksek oluşu trend çizgisinde oluşan dalgalanmaların anlamlandırılmasını sağlamaktadır.
Trend çizgilerinin, aşağı ya da yukarı seyir göstermesi fiyat artış ya da azalışlarını bizlere göstermektedir. Bunun aksine yatay çizgilerin oluşmasıyla fiyatlardaki dalgalanmanın daha düşük seviyede olduğunu bizlere göstermektedir.
Teknik analiz konusunda bilgi sahibi olan kişiler için trend çizgilerinin yorumu oldukça önemlidir. Trend çizgisinin yönünü tahmin ederek bir yükseliş ya da düşüş eğilimi belirleyebilir ve buna göre yatırımlarını yön verebilir.
Destek ve Direnç
Teknik analiz yapacak yatırımcıların anlaması gereken bir diğer kavram ise deste ve direnç seviyeleridir. Destek ve direnç ile birlikte yatırımcı hareketlerini öngörebilir ve yatırımlarınızı yaparken oluşturacağınız stratejinizi belirleyebilirsiniz. Alım satım işlemlerinizi yaparken “Stop-limit” işlemi gerçekleştirmek istiyorsanız başlıca öğrenmeniz gereken bir teknik analiz yöntemidir.
Destek seviyesi bizlere kripto yatırımı yapacak kişilerin bu noktada yüksek miktarda satın alım isteğini gösterir. Destek seviyesinde oluşan durumlarda kripto paranın değerinin düşük olduğu ve alımlar ile birlikte fiyatının artacağını anlayabiliriz. Direnç seviyesi ise destek seviyesinin tam tersi diyebiliriz. Bu durumda, arzın yüksek ancak talebin düşük oluşu söz konusudur.
Yatırımcılar bu noktada kripto paranın aşırı bir fiyatlandığını düşünürler. Bu noktadan itibaren düşüş olacağını ön görmektedirler. Kripto paranın fiyatı bu noktaya geldikten sonra bir düşüş beklenir ve aşırı arz artışına talep bulunmaz. Bu nedenle fiyatlar düşmeye başlar. Bazen destek ve direnç seviyelerinde kırılmalar görülebilmektedir. Eğer analizin başında direnç olan seviye grafiğin ilerlemesiyle destek durumuna gelmişse eğilim güçlenecektir. En nihayetinde teknik analiz, trendleri tanımlamak için birden çok şekle bakmayı gerektirir.
Zaman Çerçeveleri Seçme
Teknik analiz ile uğraşırken, kendi zaman dilimizi seçme imkânınız bulunmaktadır. Yapacağınız seçimin sizin ticari stratejinize uygun olması gerekir. Eğer kısa vadeli bir yatırımcıysanız, kısa bir zaman dilimi seçmelisiniz. Bu size oluşabilecek fırsatları kaçırmamanız için imkân sağlayacaktır. Eğer uzun vadede yatırım stratejiniz varsa günler, haftalar belki de aylar üzerinden bir grafik zamanı belirleyebilirsiniz. Bu size daha geniş bir zaman dilimine bakma imkânı sağlayacaktır.
İndikatör
Teknik analiz göstergelerine indikatör demekteyiz. Dilimizdeki karşılığı göstergeler olarak çevrilmiştir. Teknik analiz kullanıcılarının, fiyatın yönü ya da trend hakkında veriler sunan matematiksel sonuçlardır. İndikatörler kripto para piyasasındaki değişiklikler konusunda yatırımcılara yol gösteren teknik analiz araçlarıdır. Basit olarak anlatmak gerekirse, fiyatların eski hareketleri ile şimdiki durumunu inceler.
Osilatörler
Osilasyon kelime anlamı olarak salınım demektir. Belirli sınırlar içerisinde hareket eden indikatörlerdir. Aşırı satış ve aşırı alım düzeylerini bize verir. Yükseliş trendinde olan bir kripto paranın en iyi satış bölgesini bizlere verebileceği gibi tam tersi durumda da bizlere veriler verebilmektedir. Bazı durumlarda trendden bağımsız sonuçlar verebilmektedir. Çoğu zaman tek başına yeterli olamayabilirler.
Hareketli Ortalamalar
Hareketli ortalamalar yatırımcıların risk yönetimlerini yönetirken başvurduğu önemli bir teknik analiz unsurudur. İlk akla gelen indikatörlerden olan hareketli ortalamalar teknik analiz yaparken bizlerin en büyük yardımcılarından biridir.
Fiyat hareketleri çizgi grafikte incelendiğinde zikzaklar şeklinde gözükürler. Hareketli ortalamalar “Lagging” geciken indikatörlerdir. Bu gecikme sayesinde hatalı olabilecek sinyallerden bizleri uzak tutacaktır. Anlık yükselişler ya da düşüşlerin grafik üzerinde görünümünü ortalamalarını aldığı için yumuşatmaktadır.
Her piyasa koşulunda analiz imkânı sunan hareketli ortalamalar bizlerin stratejilerini belirlemeye yardımcı olmaktadır. Yükselen bir piyasada ya da yatay piyasada kullanıma uygun türleri bulunmaktadır. Hareketli ortalamaların öncelikli amacı trend belirlemektir. Hareketli ortalamanın üstünde bulunmak yükselen bir trendi gösterirken, altında olduğumuz durumlarda alçalan bir trend söz konusu olmaktadır.
Bollinger Bantları
Bollinger bantları, hareketli ortalamaların üstüne ve altına yerleştirilerek elde edilir. Piyasanın gideceği yöne göre şekillenen bir analiz aracıdır. Bollinger Bandı, fiyat hareketlerinin belirsiz olduğu durumlarda daralarak boru görünümü alır. Eğer piyasa yönünü belli ederse kanal genişler ve piyasanın kararsızlık içerisinde olmadığını öngörebiliriz. Bollinger bantları sayesinde fiyatların yüksek mi yoksa düşük mü olduğunu bizlere göstermektedir.
Göreli Güç Endeksi ( RSI )
En basit hali ile bizlere aşırı alım ya da satım sinyalleri verir. Bizlere 0 ile 100 arasında değerler üretir. Bu değerlerin anlamı RSI’ın 30’un altına düştüğünde alış yapmak ve 70’in üzerine çıktığında satış yapmaktır. Bizlere ilerleyen zamanlarda bir geri çekilme olup olmayacağını belirlemek için yararlı olabilmektedir.
Teknik Analizin Önemi
Burada bahsettiğimiz teknik analiz araçları çoğu zaman beraber kullanıldığı zaman daha anlamlı ve tutarlı sonuçları bizlere vermektedir. Eğer yatırım yapıyorsanız ve yaptığınız bu yatırımların bir anlam ifade etmesini istiyorsanız teknik analiz öğrenmelisiniz ve bu öğrenimlerinizi uygulamaya sunmalısınız.
Teknik analiz kavramı iktisattaki “ceteris paribus”(tüm değişkenler sabitken) ilkesiyle çalışmaktadır. Kripto para piyasası üzerine yapılan açıklamalar ve regülasyonların etkisinden bağımsız sonuçlar verir. Bu nedenle bu durumu göz ardı etmeden güncel haberleri de takip ederek yatırımlarımı yapmakta fayda var.
Sonuç olarak bizler teknik analizlerimiz sonucunda bir kripto paranın geçmişinde yaptığı hareketler hakkında bilgi sahibi oluruz ve gelecekte yapabileceği hareketleri tahmin etmemizi kolaylaşır. Bu konuda bizlerin yaptığı analizleri inceleyebilir, günlük bültenden ve haberlerden haberdar olabilirsiniz.
